Cập nhật vào 10/12
Trẻ nhỏ cần nhiều vitamin và chất xơ để đảm bảo sự phát triển tốt nhất. Nguồn cung cấp vitamin tự nhiên nhiều nhất là từ trái cây. Vậy chọn hoa quả cho trẻ từ 0 – 24 tháng tuổi như thế nào tốt nhất?o
Vitamin, chất xơ trong hoa quả rất tốt cho hệ tiêu hóa nói riêng và sức khỏe của bé nói chun. Tuy nhiên, cơ thể non nớt của trẻ dưới 2 tuổi không thể tiếp nhận được hết thậm chí còn có thể bị tổn thương nếu cha mẹ không biết cách chọn loại hoa quả phù hợp và cho bé ăn đúng cách.
1. Bắt đầu cho trẻ ăn hoa quả từ khi nào?
Nên cho bé ăn quả gì, ăn bao nhiêu mỗi ngày, ăn trực tiếp hay ép lấy nước không phải cha mẹ nào cũng biết. Dưới đây là cách cho bé ăn hoa quả theo từng tháng tuổi và cách chọn hoa quả phù hợp cho trẻ từ 0 đến 24 tháng tuổi mà cha mẹ nên bổ sung vào sổ tay chăm sóc bé.
- Bé 0 – 6 tháng: Không cần bổ sung bất kỳ loại quả hay nước quả nào. Nếu cần, từ 4 tháng tuổi trở lên mới bắt đầu cho ăn hoa quả.
- Bé 6 – 8 tháng: Bắt đầu cho bé ăn một thìa hoa quả xay nhuyễn mỗi lần, 2-3 lần mỗi ngày. Có thể cho bé ăn chuối, táo, xoài, đu đủ, hồng xiêm, quả bơ, quả na, dâu tây… và nhiều loại quả khác. Với bé mới tập ăn dặm (6 tháng) nên cho bé ăn 1- 2 thìa hoa quả nhuyễn mỗi ngày. Nên cho ăn từng loại riêng biệt (chuối, bơ, táo, lê) sau đó mới trộn lẫn các loại quả để tránh dị ứng.
- Bé 8 – 10 tháng: Cho bé ăn khoảng 4 thìa hoa quả (hoặc nhiều hơn) mỗi lần, có thể chia làm 2 – 3 lần trong ngày. Chuẩn bị cho bé những miếng hoa quả cắt vụn (không lớn hơn móng tay của bé) để bé ăn bốc.
- Bé 10 – 12 tháng: có thể ăn 8 – 12 thìa hoa quả mỗi ngày, chia làm 2-3 lần trong ngày.
- Bé 12 – 24 tháng: 2 – 4 phần hoa quả trong ngày (mỗi phần tương đương ¼ bát con hoa quả hoặc 100ml nước quả tươi).
2. Cách chọn hoa quả cho trẻ trong từng giai đoạn
Cách cho trẻ 4 tháng tuổi ăn hoa quả
Khi trẻ được 4 tháng tuổi, bạn nên dần dần cho trẻ làm quen với nước hoa quả hoặc hoa quả nghiền. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, các bà mẹ có thể cho trẻ uống thêm nước hoa quả có nhiều vị khác nhau, còn hoa quả nghiền thì nên là táo và lê. Hai loại hoa quả này khá ôn hòa, không dễ gây tổn thương cho dạ dày, đường ruột của trẻ. Nước hoa quả tốt nhất là vừa mới vắt xong và đã được pha loãng, có thể uống vào giữa hai bữa sữa.
Cách cho trẻ 5 tháng tuổi ăn hoa quả
Khi trẻ được 5 tháng tuổi, có thể cho trẻ ăn một lượng hoa quả xay thích hợp. Các loại hoa quả như táo, lê, quả kiwi, dưa hấu đều là những lựa chọn rất tốt. Tuy nhiên không nên cho ăn quá nhiều trong một lần, khoảng nửa thìa là thích hợp nhất.
Khi chọn hoa quả cho trẻ ăn, bạn cũng nên chú ý tình trạng sức khỏe và thể chất của trẻ như thế nào. Nếu trẻ em có tỳ vị, dạ dày yếu, hay đau bụng tốt nhất ít ăn các loại hoa quả có tính lạnh như dưa hấu, chuối… Trẻ có thể chất hơi nóng, táo bón, mảng bám bề mặt lưỡi nhiều thì có thể ăn nhiều lê, quả kiwi… Trẻ em tiêu hóa không tốt nên ăn hoa quả xay nấu chín.
Nếu đang gặp khó khăn để chọn loại trái cây tốt làm món ăn dặm cho bé, tham khảo bài viết Ổi – món ăn dặm rất tốt cho bé để biết thêm chi tiết.
Cách cho trẻ 9 tháng tuổi ăn hoa quả
Nên cho trẻ ăn hoa quả cắt miếng. Sau khi trẻ mọc răng, trẻ có thể gặm hoa quả cắt thành miếng. Như vậy, vừa có thể rèn thói quen nhai của trẻ. Cần nhớ rằng hoa quả không nên cắt miếng quá to, để tránh trường hợp trẻ nuối bị nghẹn.
3. Một số lưu ý khi cho trẻ từ 0 đến 24 tháng tuổi ăn hoa quả
Về thời gian ăn hoa quả
Thời gian hợp lý nhất để cho bé ăn hoa quả là vào buổi chiều, sau khi bé ngủ dậy hoặc khoảng thời gian ở giữa hai bữa chính. Mỗi lần bạn cho bé ăn từ 50 – 100 gram hoa quả tùy theo khả năng hấp thụ và độ tuổi của bé. Trẻ – 3 tháng tuổi chỉ nên uống nước trái cây, từ 4 tháng tuổi trở lên mới bắt đầu cho ăn hoa quả.
Chọn loại hoa quả phù hợp với thể chất của bé
Khi cho trẻ ăn hoa quả bạn cần chú ý đến tình trạng sức khỏe của bé ở thời điểm đó. Ví dụ bé đang bị táo bón, bựa lưỡi, nóng trong thì nên cho ăn những loại quả có tính mát như chuối, nước chanh, cam, táo… Với những bé có hệ tiêu hóa không tốt hãy năng cho bé ăn táo, vừa tác động tích cực cho việc phát triển trí thông minh của bé, lại vừa tốt cho hệ tiêu hóa.
Vào thời điểm giao mùa, nên hạn chế cho trẻ dưới 6 tháng tuổi ăn hoa quả tươi sống bởi đây là giai đoạn trẻ dễ ốm, đặc biệt là con trai; tỉ lệ phát sinh bệnh đường ruột rất cao. Tốt nhất nên nấu chín hoa quả.
Các loại hoa quả nhiệt đới như xoài, dứa rất dễ gây ra dị ứng, không thích hợp cho trẻ ăn dặm. Cách tốt nhất là nên cho các loại hoa quả này vào nấu, lọc lấy nước, sau đó cho trẻ uống, như thế có thể giảm nguy cơ bị dị ứng.
Nguyên tắc cho trẻ dưới 2 tuổi ăn hoa quả
Cha mẹ cần nắm vững nguyên tắc “ăn từ từ, vừa ăn vừa quan sát”. Tức là cho trẻ ăn thử ít một, quan sát xem liệu có dấu hiệu không tốt như đau bụng, đi ngoài hay dị ứng hay không, sau đó mới quyết định có nên tiếp tục cho trẻ ăn hay không.
Hoa quả không thể thay thế rau tươi trong bữa ăn của trẻ
Rau xanh có mùi và vị thường không thể so bằng hoa quả. Bởi vì trong hoa quả có chứa hàm lượng đường nên thường thu hút khẩu vị người dùng hơn. Hơn nữa, trong hoa quả cũng có chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp hệ tiêu hóa dễ hấp thu. Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể dùng hoa quả để thay thế cho rau tươi trong bữa ăn hàng ngày.
Thứ nhất, nếu bạn cho trẻ ăn quá nhiều hoa quả mà không ăn rau tươi thì sẽ khiến trẻ hấp thu quá nhiều hàm lượng đường. Cơ thể trẻ nếu hấp thụ quá nhiều đường sẽ không tốt và khiến trẻ bị thiếu chất, gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thu chất dinh dưỡng.
Thứ hai, lượng chất xơ trong hoa quả không thể nhiều bằng trong rau xanh, bởi vậy tốt nhất là bạn nên cân bằng lượng rau tươi và hoa quả để giúp bé phát triển toàn diện và cân bằng thể chất.
Cẩn trọng với dứa và xoài khi cho trẻ dưới 2 tuổi ăn
Dứa và xoài dễ gây kích ứng nhất cho cơ thể còn non nớt của trẻ, gây ra tình trạng ngứa, sưng môi, bong da sau khi ăn.
Tuy nhiên, không nên quá hoảng sợ, đầu tiên rửa sạch mặt và tay chân cho trẻ, sau đó bôi kem dưỡng da cho trẻ. Khi triệu chứng giảm chút có thể dùng nước lạnh hoặc nước muối đắp mặt cho trẻ, nhất định không được dùng nước nóng. Nếu triệu chứng vẫn không giảm thì cần đưa trẻ đến bác sỹ ngay.
Để hạn chế dị ứng, nên hấp chín hoa quả. Cụ thể, trong dứa có nhiều bromelain làm cho da ngứa, mẩn đỏ nên cần cắt nhỏ, ngâm nước muối 1- 2% khoảng 20 phút hoặc hấp trước khi ăn.
Ngoài ra, khi cho trẻ ăn dặm, nên tuân thủ nguyên tắc “từ ít đến nhiều, từ đơn giản đến phức tạp” và ăn các hoa quả lành như cam, táo, chuối… Ở những lần đầu tiên, chỉ cho trẻ ăn lượng nhỏ và chờ 2 tiếng đến 3 ngày sau xem cơ thể trẻ có phản ứng gì không rồi mới cho trẻ ăn tiếp.
Mẹ nên lựa chọn hoa quả tươi ngon và theo mùa cho bé ăn dặm
Khi bé mới tập ăn dặm, chỉ cho bé ăn với 1 loại rau/quả mới để theo dõi phản ứng của bé khi ăn loại rau quả mới, tránh tình trạng trẻ bị dị ứng. Khi bé đã ăn quen với từng loại rau quả đó, mới kết hợp dần chúng với nhau.
Bé luôn thích uống nước ép hoa quả hơn nước rau, nên bạn cần khéo léo kết hợp cả rau và quả. Ví dụ có thể như: cà rốt – táo, cà chua- cà rốt… để kích thích bé uống và có cảm giác ngon hơn.
Mẹ nên tự chế biến nước hoa quả cho bé ăn dặm, sẽ an toàn và đảm bảo hơn đồ mua sẵn (vì chúng thường có rất nhiều đường).
Không thêm đường, muối hay mật ong vào nước hoa quả, vì bé dễ mắc rối loạn tiêu hóa. Và nên để bé cảm nhận được mùi vị tự nhiên của chúng.
Khi mẹ làm xong nên cho bé uống luôn, tránh để lâu sẽ làm nước ép bị đổi vị và dễ nhiễm khuẩn.
4. Một số đồ ăn giàu dinh dưỡng từ hoa quả cho trẻ dưới 2 tuổi
Nước dừa
Nước dừa là sự lựa chọn tốt nhất cho bé. Các mẹ đã từng biết đến với công dụng của nó khi dùng làm nước tắm cho bé. Bên cạnh đó, trong nước dừa có chứa nhiều khoảng chất quan trọng như: kali, natri, canxi, magie, sắt, đồng, phốt pho, vitamin nhóm B và vitamin C.
Với nguồn dinh dưỡng tuyệt vời đó, bạn nên thường xuyên cho bé uống nước dừa. Và tập cho bé uống từ ít đến nhiều. Mẹ nên tính ý chọn những quả dừa còn tươi và non, tránh uống nước của quả dừa có màu nâu hoặc già.
Nước ép cà rốt và táo
Nước ép cà rốt cũng chứa nhiều dinh dưỡng, nhưng không bằng nước dừa, chủ yếu là vitamin A, phốtpho, magie, canxi, kali, natri và sắt. Cà rốt đem cắt nhỏ, cho một chút nước ấm xay nhuyễn rồi lọc bỏ bã. Có thể thêm một vài miếng táo ép cùng để thêm hương vị cho bé dễ uống.
Nước nho ép
Trong quả nho chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và flavonoid. Nho rửa sạch, có thể để cả quả hoặc bóc vỏ say nhuyễn, ép lấy nước. Pha thêm chút nước đun sôi để nguội hoặc nước ấm cho bé uống. Bạn không cần phải thêm đường vào nước ép, vì nho tự nhiên đã có vị ngọt sẵn rồi.
Nước ép dưa hấu
Dưa hấu có chứa nhiều vitamin A, C và canxi. Dưa hấu bỏ vỏ, nếu mẹ cẩn thận thì bỏ luôn hạt, cắt mỏng say nhuyễn. Lọc lấy nước cho bé uống. Nhưng cần lưu ý rằng: dưa hấu hơi nóng, nên nếu bé hệ tiêu hóa của bé không tốt thì không nên đưa dưa hấu vào thực đơn ăn dặm cho bé trước 1 tuổi.
Sữa hoặc sữa chua hoa quả
Là sự kết hợp của sữa hoặc sữa chua với hoa quả. Bạn vừa bổ sung được lượng vitamin và các chất dinh dưỡng có trong hoa quả, vừa bổ sung lượng canxi có trong sữa hoặc sữa chua.
Để làm món này rất đơn giản, bạn lấy hoa quả (tùy loại) đem ép lấy nước, trộn với sữa hoặc sữa tươi cho bé ăn theo tỉ lệ 1:1 (ví dụ: 1/2 cố nước ép hoa quả, 1/2 cốc sữa hoặc 1/2 hộp sữa chua). Bạn cũng có thể tăng thêm hoa quả hoặc sữa tùy theo khẩu vị của bé. Không cần thêm đường vì hoa quả đã ngọt sẵn rồi.
Sinh tố chuối
Chuối có chứa nhiều phốtpho, canxi, folate, magie và còn có tác dụng nhuận tràng rất tốt cho hệ tiêu hóa của bé. Lấy 1 quả chuối chín, 1/4 tách phomai mềm/sữa chua, 1/4 tách nước cam xay nhuyễn cho bé ăn.
Sinh tố xoài
Cho bé ăn xoài để bổ sung thêm vitamin A, canxi, folate, và magie. Xoài gọt vỏ, cắt lát, xay nhuyễn. có thể thêm phomai hoặc sữa tươi vào hỗn hợp xay nhuyễn cho bé ăn ngay, theo tỉ lệ 2 xoài : 1 phô mai hoặc sữa.
Hoa quả là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất tự nhiên dồi dào, mẹ nên bổ sung cho các bé dần dần. Tuy nhiên, cần lưu ý mỗi giai đoạn phát triển khác nhau, trẻ sẽ có khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng khác nhau. Do đó, bạn nên chú ý những loại quả trẻ ăn được, trẻ không ăn được và nên ép lấy nước, xay nhuyễn hay cắt miếng nhỏ nhé!
Xem thêm: 10 bí quyết vàng giúp trẻ tiểu học giỏi môn Tiếng Việt
