Cập nhật vào 11/07
Hạt dẻ được xem là vua của các loại hạt khô, không chỉ thơm ngon bùi béo mà còn có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe con người. Đây là thứ quà ăn vặt được rất nhiều người yêu thích. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu cho bạn tất tần tật các thông tin liên quan đến quả hạt dẻ: nguồn gốc, tác dụng, dinh dưỡng và giá thành của nó.
Xem thêm:
- Quả mây thái là quả gì? Có tác dụng gì đối với sức khỏe?
- Quả sấu chín có ăn được không, quả sấu chín có tác dụng gì?
Nguồn gốc và đặc điểm quả hạt dẻ
Cây hạt dẻ thuộc loại cây thân gỗ, có nguồn gốc từ khu vực châu u và vài nước ở Tiểu Á. Hiện nay, tại Việt Nam cũng có một số tỉnh thành tham gia trồng loại cây này, nhiều nhất là ở Trùng Khánh của Cao Bằng và Sapa. Đây là loại cây sống lâu năm, có khả năng chịu nhiệt, chịu độ rét tốt, ngoài mục đích lấy gỗ thì còn được trồng để lấy hạt mỗi năm. Mỗi đợt cây trồng kéo dài được khoảng 60 năm lấy hạt.
Quả hạt dẻ vẻ ngoài xù xì và đầy gai góc, ruột màu trắng hoặc vàng, trong đó có chứa nhiều thành phần dưỡng chất như tinh bột, vitamin B1, B2, C, protein, lipit và các khoáng chất khác có lợi cho sức khỏe. Quả hạt dẻ thường sẽ tự rụng xuống đất khi chín, thời gian thu hoạch hạt dẻ vào khoảng tháng 8 cho đến hết tháng 10 hàng năm.
Trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại hạt dẻ, chủ yếu phân biệt theo nguồn gốc.
- Hạt dẻ Thái Lan: đây là loại hạt dẻ phổ biến nhất trên thị trường, thường thấy ở các lề đường, hàng quán. Hạt dẻ Thái Lan dáng tròn và cân xứng, đa phần mỗi quả chỉ cho ra một hạt, giá thành vừa tầm, hương vị thơm béo nên được nhiều khách hàng yêu mến.
- Hạt dẻ Sapa: đây là đặc sản nổi tiếng của vùng đất Sapa. Hạt dẻ Sapa rất dễ nhận biết, vỏ ngoài có màu nâu sẫm bóng, phía trên đỉnh vỏ có lớp lông tơ màu trắng. Hạt dẻ Sapa to gấp 4-5 lần hạt dẻ rừng, hình dáng không đồng đều, khi ăn hương vị bùi béo và có chút ngọt.
- Hạt dẻ Cao Bằng: hay còn gọi là hạt dẻ Trùng Khánh, nó có kích cỡ khá lớn và được bao bọc bởi lớp vỏ đầy gai cứng nhìn như quả chôm chôm.
- Hạt dẻ Nhật: hạt dẻ Nhật được nhập khẩu từ Nhật Bản và có ruột màu vàng óng ánh. Đa phần loại hạt dẻ này được đều bán dưới hình thức đóng gói đã qua chế biến.
- Hạt dẻ Trung Quốc: hạt dẻ Trung Quốc có giá thành rẻ, vỏ ngoài mỏng, to tròn đều nhưng khi rang lên không được thơm nên ít người ưa thích.
Dinh dưỡng trong quả hạt dẻ
Quả hạt dẻ chứa nhiều chất dinh dưỡng mà lại ít calo. Giá trị dinh dưỡng trong 100gr hạt dẻ bao gồm:
- Lượng calo: 97
- Chất béo: 0,1 gram
- Carbs: 23,9 gram
- Chất xơ: 3 gram
- Protein: 2 gram
- Kali: 17% RDI
- Mangan: 17% RDI
- Đồng: 16% RDI
- Vitamin B6: 16% RDI
- Riboflavin: 12% RDI
Tác dụng của quả hạt dẻ
Hạt dẻ có tên gọi vua của các loại hạt khô. Trong tất cả các loại hạt chỉ duy nhất hạt dẻ có chứa vitamin C, loại vitamin rất cần thiết cho cơ thể. Sự đa dạng trong thành phần dinh dưỡng của chúng có tác dụng rất tốt với sức khỏe người dùng.
Bảo vệ tim mạch khỏe mạnh
Quả hạt dẻ có chứa chất béo thuộc nhóm dưỡng chất Omega-3 cực kỳ tốt cho tim mạch, giúp tăng tác dụng kháng viêm và bảo vệ tim. Đồng thời nguồn kali tuyệt vời trong hạt dẻ giúp điều trị các nguyên nhân gây ra bệnh tim.
Tăng cường sức đề kháng
Các vitamin và khoáng chất có trong hạt dẻ góp phần tăng cường sức đề kháng cơ thể. Bên cạnh đó, nên dùng xen kẽ chúng với các loại hạt dinh dưỡng khác và không nên ăn quá nhiều hạt dẻ vì trong nó có thể có vi khuẩn gây hại khi qua sơ chế.
Ngăn ngừa ung thư hiệu quả
Mangan trong hạt dẻ là một trong những chất chống oxy hóa cực mạnh, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư. Các vitamin B tan trong chất béo giúp sản xuất các tế bào máu đỏ, phá vỡ protein, chuyển hóa tinh bột và chất béo thành năng lượng, giúp làn da khỏe mạnh và tăng cường chức năng não. Hạt dẻ còn chứa nhiều vitamin C. Vitamin C được coi là một chất chống oxy hóa giúp cơ thể loại bỏ các gốc tự do có hại, nhờ đó giúp phòng ngừa các bệnh ung thư do gốc tự do gây ra.
Giúp ổn định lượng đường trong máu
Hạt dẻ có hàm lượng chất xơ cao, khi hòa tan hấp thụ trong nước tạo thành một dạng như gel trong ruột, có tác dụng làm giảm cholesterol và ổn định lượng đường trong máu.
Là vị thuốc đông y hiệu quả
Về đông y, quả hạt dẻ có vị ngọt bùi, tính ấm nên rất dễ đi vào 3 kinh tỳ, vị, thận. Quả hạt dẻ có tác dụng rất tốt với một số bệnh như tiêu chảy, hen suyễn, suy nhược cơ thể, đau nhức xương khớp, thận hư,… Nhiều người đã dùng hạt dẻ kết hợp với thực phẩm khác để chế biến thành các món ăn chữa bệnh.
Lưu ý khi ăn hạt dẻ
Đối tượng không nên ăn hạt dẻ
Những người bị bệnh dạ dày nên tránh ăn nhiều hạt dẻ vì ăn nhiều hạt dẻ sẽ sản sinh nhiều axit dạ dày, tăng thêm gánh nặng cho dạ dày, có thể gây xuất huyết dạ dày, đầy hơi và táo bón. Vì vậy, tốt nhất mỗi ngày không nên ăn quá 10 hạt dẻ to.
Cách chọn hạt dẻ ngon
Quan sát màu sắc: nên chọn những hạt dẻ có màu tươi, bóng, sợi lông tơ nhìn còn tươi.
Ngửi mùi thơm: hạt dẻ có mùi thơm rất đặc trưng, hạt nào không ngửi thấy mùi thơm thì bạn nên cẩn thận.
Sờ vào hạt: Hạt dẻ nếu để lâu sờ sẽ thấy mềm, không chắc hạt.
Nên mua tại nơi uy tín: Khi muốn mua hạt dẻ, bạn nên mua tại các siêu thị, vinmart hoặc cửa hàng chuyên về thực phẩm vì loại mặt hàng rất đa dạng, hơn nữa bạn cũng không cần lo lắng về chất lượng sản phẩm.
Cách bảo quản hạt dẻ lâu nhất
Với hạt dẻ tươi: Nếu hạt dẻ tươi chưa sử dụng hết, bạn có thể cho vào hộp và để vào ngăn đá tủ lạnh, như vậy có thể bảo quản trên 10 ngày. Còn nếu dùng trong 10 ngày thì chỉ cần để ngăn mát là được.
Với hạt dẻ khô: Bạn chỉ cần cho vào lọ thủy tinh hoặc túi bóng kín là được, để ở nơi thoáng mát không có ánh sáng, hoặc ngăn mát tủ lạnh cũng là một lựa chọn thích hợp.
Cách chế biến quả hạt dẻ
Một vài món ngon từ hạt dẻ:
- Hạt dẻ rang mật ong, hạt dẻ rang bơ, rang muối, hạt dẻ nướng,…
- Các món bánh từ hạt dẻ: bánh mì hạt dẻ, bánh bông lan hạt dẻ, bánh hạt thập cẩm,…
- Các món ăn từ hạt dẻ: chân giò hầm hạt dẻ, thịt heo kho hạt dẻ, gà kho hạt dẻ,…
Hạt dẻ có thể làm thành nhiều món ngon, nhưng thường thì trước tiên vẫn phải qua các công đoạn cơ bản là làm hạt dẻ rang hoặc hạt dẻ luộc trước.
Điểm cộng của món ăn này đó chính làm rất đơn giản, đặc biệt hạt dẻ luộc có thể chế biến ngay tại nhà bằng nồi cơm điện rất tiện lợi. Dưới đây là các bước luộc hạt dẻ bằng nồi cơm điện cho bạn tham khảo.
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Nguyên liệu làm hạt dẻ luộc bằng nồi cơm điện cho 4 người ăn bao gồm:
1 kg hạt dẻ
1 muỗng cà phê muối
Bước 2: Sơ chế nguyên liệu
Hạt dẻ nên chọn loại ngon, đem đi rửa sạch, để ráo nước.
Đợi sau khi ráo hết nước, bạn dùng dao nhỏ khứa vài đường lên hạt để khi luộc phần vỏ sẽ dễ bóc ra hơn, có thể khứa hình dấu cộng.
Bước 3: Luộc hạt dẻ
Bạn cho hạt dẻ đã khứa vào nồi cơm điện.
Thêm 1 lít nước, 1 ít muối rồi sau đó đậy nắp lại, nhấn nút cook (nấu) trong 30 phút. 30 phút sau, bạn vớt hạt dẻ ra để ráo là có thể thưởng thức được rồi!
Giá thành quả hạt dẻ
Giá thành quả hạt dẻ thay đổi theo từng loại:
- Giá hạt dẻ khô Thái Lan khoảng 350.000 VNĐ/ kg
- Giá hạt dẻ khô Sapa từ 170.000 đến 220.000 VNĐ/ kg
- Giá hạt dẻ khô Cao Bằng trong khoảng 180.000 đến 200.000 VNĐ/ kg
- Giá hạt dẻ khô Nhật Bản trên dưới 400.000 VNĐ/ kg
- Giá hạt dẻ khô Trung Quốc khoảng 70.000 – 100.000 VNĐ/ kg
- Giá hạt dẻ nhập khẩu Mỹ khoảng 130.000 VNĐ/ 250 gram, tức có giá từ 520.000 – 550.000/kg.
- Giá hạt dẻ tươi sẽ thấp hơn giá hạt dẻ khô từ 30.000 – 50.000 VNĐ/ kg tùy loại.
Tuy nhiên giá ở trên chỉ là giá tham khảo, nó còn có thể dao động lên xuống nhiều hay ít nhiều tùy theo dạng
chế biến, nguồn gốc hạt, thương hiệu và thời điểm mua hạt.