Quả xoay là thứ quả có vị chua chua ngọt ngọt như me chín nên được nhiều người ưa chuộng. Bên cạnh đó, loại quả này còn có nhiều công dụng chữa bệnh. Cùng tìm hiểu nguồn gốc, đặc điểm, công dụng và cách chế biến của quả xoay qua bài viết này.
Xem thêm:
- Quả dành dành là gì? Tác dụng và cách chế biến quả dành dành
- Quả phỉ là gì? Nguồn gốc, công dụng và giá thành quả phỉ
- Quả hạt dẻ: tác dụng, dinh dưỡng, giá bao nhiêu?
- Quả mây thái là quả gì? Có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Nguồn gốc quả xoay
Quả xoay hay còn gọi là quả xay có tên khoa học là Dialium Cochinchinensis Pierre, thuộc họ Đậu, là một vị thuốc quý được sử dụng rộng rãi trong Đông y. Cây xoay thường trồng ở vùng nhiệt đới Đông Nam Á, bao gồm Miến Điện, Thái Lan, Malaysia, Campuchia, Lào và Việt Nam. Cây xoay mọc trên đất ẩm trong rừng và xavan, thường ở độ cao 500-1600m.
Tại Việt nam, cây xoay được phân bố từ vùng rừng Tây Nghệ An, Hà Tĩnh đến Đồng Nai và Bình Dương. Những tỉnh có nhiều cây xoay nhất là Quảng Nam (huyện Phước Sơn, Trà My), Quảng Ngãi (Sơn Hà, Trà Bồng), Bình Định (Vĩnh Thạnh), Gia Lai (vùng tiểu cao nguyên An Khê), Kon Tum (Sa Thầy).
Đặc điểm quả xoay
Cây xoay là cây thân gỗ lớn cao 15-25m. Quả xoay có hình trứng dài khoảng 15mm, rộng 8-9mm, có lông mịn sát như nhung đen. Hạt quả hình bầu dục dẹp, màu nâu nhạt. Cây ra hoa tháng vào khoảng tháng 3 – 7, có quả vào tháng 6 – 11.
Quả xoay có mùi vị như quả me chín nên được nhiều người yêu thích. Thịt quả có thể chế biến thành mứt, nước ép hoặc nước ngâm hoa quả, ngâm rượu đều rất tốt cho hệ tiêu hóa.
Dinh dưỡng trong quả xoay
Quả xoay có chất axit tartaric tạo nên vị chua, đây là một chất kháng oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do gây hại.
Ngoài ra, quả xoay còn chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất khác, bao gồm: thiamin (chiếm 36% liều lượng cần thiết mỗi ngày), vitamin A, axit folic, riboflavin, niacin và vitamin C.
Tác dụng của quả xoay với cơ thể
Tác dụng của quả xoay với cơ thể có rất nhiều, có thể kể ra một vài tác dụng trong đó như:
- Giảm cholesterol, trị táo bón: Chất xơ có trong thịt quả xoay có tác dụng như chất nhầy, pectin và tannin giúp giảm cholesterol xấu trong cơ thể, nhờ đó giúp nhuận tràng và chữa được bệnh táo bón.
- Củng cố sức khỏe tim mạch: Hàm lượng kali có trong quả xoay giúp kiểm soát nhịp tim và áp lực máu, củng cố sức khỏe tim mạch.
- Tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch: Vitamin C và các chất kháng oxy hóa trong quả xoay giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ sức khỏe chống lại nhiễm trùng nấm và vi khuẩn.
- Chữa bệnh do thiếu hụt vitamin C: Thịt quả xoay có chứa nhiều axit ascorbic. Đây là một loại vitamin có thể chống lại bệnh do thiếu hụt vitamin C nên được sử dụng như thành phần bổ sung.
- Hạ sốt và trị bệnh đường hô hấp: Quả xoay ngâm trong nước có thể giúp hạ sốt, giảm nhiệt độ cao của cơ thể. Hơn nữa, thịt quả còn có tác dụng làm dịu các triệu chứng về bệnh đường hô hấp.
Cách chế biến quả xoay
Quả xoay có thể ăn sống được, mùi vị nó thơm ngon chua chua như quả me chín nên rất được trẻ em và phụ nữ ưa thích. Quả xoay tươi được bày bán nhiều ở các chợ Tây Nguyên, miền Trung và Đông Nam Bộ khi vào mùa.
Quả xoay có thể nấu thành cao và có tác dụng nhuận tràng, cách rất đơn giản:
- Lấy l00g thịt quả xoay nghiền nát với nước.
- Dùng dịch lọc cô với lửa nhỏ đến khi thành cao mềm.
- Mỗi ngày dùng 2-3 lần, mỗi lần 4 – 8g.
Ngoài ra, bạn cũng có thể chế biến xoay thành một món ăn vặt rất ngon miệng là xoay lắc muối ớt. Cách làm rất đơn giản mà ai cũng có thể làm được.
Cách làm xoay lắc muối ớt
Nguyên liệu:
- 250g quả xoay
- 1 muỗng ớt bột
- 1 muỗng muối ớt
- 2 muỗng đường
Chế biến:
Quả xoay tách vỏ, bỏ hạt.
Cho xoay vào hộp, thêm vào 1 muỗng muối ớt, 2 muỗng đường, 1 muỗng ớt bột đã chuẩn bị ở trên, lắc đều cho xoay ngấm gia vị.
Món xoay lắc muối ớt có vị mặn mặn, ngọt ngọt, cay cay của gia vị kết hợp với vị chua chua, bùi bùi và béo béo của quả xoay, xứng đáng là món ăn vặt tuyệt vời được mọi nhà yêu thích.
Giá thành quả xoay
Giá của quả xoay không cố định, thông thường giá quả xoay chưa qua sơ chế là 100-120k/ 1kg, cũng có thể dao động từ 80 – 90k/ 1kg hoặc thấp hơn nếu giá thị trường thấp.
