Cập nhật vào 24/05
Trái bần có hình tròn, dẹt và vị chua, có nhiều ở vùng miền Tây sông nước. Loại quả này dùng nhiều để nấu canh chua giải nhiệt mùa hè, ngoài ra trái bần cũng mang tác dụng tốt cho sức khỏe: phòng ung thư, tiểu đường…
Trái bần là quả gì?
Trái bần là trái mọc trên cây bần. Bần (tên khoa học Sonneratia caseolaris (L.) Engl. (S.acida L.f), thuộc họ Bần – Sonneratiaceae) là loại cây sống trong môi trường bùn nước, có bộ rễ rộng, khả năng chịu ngập và tái sinh chồi mạnh, có tác dụng tốt trong việc giữ đất, chắn sóng, chống sạt lở dọc các sông rạch…. Rễ phụ mọc nhô lên khỏi mặt bùn. Hoa màu trắng pha chút hồng phấn. Trái to tròn, hơi dẹt, có vị chua. Đuôi trái bần nhọn và phần cuống chỉa ra như các cánh ngôi sao. Lớp vỏ ngoài màu xanh lá cây khi còn non nhưng chuyển sang màu hơi vàng và thoảng hương thơm nhẹ khi chín.
Trái bần có rất nhiều loại, trong đó có 2 loại chính bao gồm:
Trái bần chua
Cây bần chua mọc nhiều tại các vùng bãi bồi ngập mặn với nhiều rễ thở (rễ phụ). mọc ở ven sông, trái to tròn mọng. Trái bần chua khi còn non thường cứng và giòn. Có vị chua và chát dù trái chín hay trái non do đó rất hợp với món canh chua.
Trái bần ổi
Khác với cây bần chua, cây bần ổi chỉ sống được trên cạn ven sông với ít rễ thở. Phần cuốn – lá đài trái bần chua không ôm sát vào quả như trái bần ổi, thường được trồng hơn là mọc dại. Trái bần ổi có hương thơm hơn và vị ngọt hơn hẳn trái bần chua, do đó quả bần ổi được yêu thích hơn.
Ngoài ra, còn có bần trắng (Sonneratia alba), bần vô cánh (Sonneratia apetala), bần đắng (Sonneratia Griffithii), bần Hải Nam (Sonneratia hainanensis)…
Hình ảnh trái bần
Trái bần ăn được không? Trái bần có vị gì? Quả bần ăn như thế nào?
Trái bần ăn được. Quả bần rất dễ ăn, có thể ăn sống chấm mắm hoặc muối ớt.
Trái bần ăn ngon nhất lúc còn non, trái có màu xanh nhạt vị chua và hơi chát. Trong khi trái già tới thì chua và chát hơn nhưng rất giòn. Còn khi chín, quả ngả màu hơi vàng vị chua chua ngọt ngọt lại rất vừa thơm.
Khi ăn chỉ cần gọt bỏ phần đuôi nhọn và phần cuống, rửa sạch thì bạn đã có thể thưởng thức ngay loại trái này. Trái bần có vị chua nên tránh ăn khi bụng đói và cần thận trọng khi dùng cho bệnh nhân bị viêm loét dạ dày tá tràng.
Trái bần mua ở đâu? Trái bần giá bao nhiêu tiền 1kg?
Vì môi trường sống của trái bần thường ở rừng ngập mặn, ven sông nên bạn có thể tìm mua chúng dễ dàng ở khu vực miền Tây, nhất là đồng bằng sông Cửu Long. Ngoài ra, bạn vẫn có thể tìm mua ở chợ, cửa hàng nông sản và một số trang thương mại điện tử, thậm chí là dọc ven đường cũng có thể bắt gặp một số người bán trái bần.
Nếu mua ở tận nơi miền Tây thì giá trái bần rất rẻ, chỉ từ 5 – 10 nghìn đồng/kg. Nhưng nếu mua tại các siêu thị, cửa hàng tại các tỉnh thành khác thì giá có thể lên tới vài chục nghìn/kg.
Thành phần dinh dưỡng từ trái bần
- Vỏ thân chứa 10 – 20% tannin, archinin, archin, chất màu.
- Gỗ bần chứa 17.6% pentosan có màu nâu và 8.5% lignin.
- Quả bần chứa chất màu, archicin, archin, 11% pectin và 2 chất flavonoid.
Ăn trái bần có tốt không? Tác dụng của trái bần miền Tây
Trái bần trị tiểu đường
Chiết xuất từ cây bần có tác dụng chống oxy hóa, hạ đường huyết và kháng khuẩn. Trong quả bần chứa Flavonoid, chế độ ăn giàu flavonoid cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 hoặc duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định. Ngoài ra, flavonoid có công dụng cải thiện thoái hóa thần kinh, kiểm soát cân nặng, phòng ngừa biến chứng tiểu đường. Xem thêm: Những loại hoa quả tốt cho người bị bệnh tiểu đường
Trái bần chữa ung thư phổi
Cả trái bần và lá bần đều được biết đến với công dụng hỗ trợ điều trị ung thư khá tốt, trong đó có ung thư phổi. Các chiết xuất từ lá bần ổi có chứa hoạt tính chống ung thư phổi, ung thư biểu mô và ung thư vú. Bên cạnh đó, các hoạt chất có trong quả bần ổi còn có khả năng ức chế enzym Acetylcholinesterase.
Chất này sẽ làm ngưng hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine tại các dây thần kinh. Nhờ vậy mà khi ăn quả bần, nồng độ của chất dẫn truyền thần kinh sẽ được cải thiện tốt, hỗ trợ cho bệnh suy giảm trí nhớ ở người lớn tuổi.
Thêm vào đó, lá bần trắng được nghiên cứu là có chứa nhiều hoạt chất acid oleanolic với khả năng kháng ung thư và kháng HIV rất tốt.
Trái bần hỗ trợ điều trị ung thư vòm họng
Người bệnh hãy dùng trái bần thái mỏng hoặc giã nát rồi cho vào ly, đổ nước sôi vào hãm trong khoảng từ 10 đến 15 phút là có thể sử dụng. Mỗi ngày, người bệnh uống khoảng 2 lít nước bần và uống thay cho nước lọc hàng ngày. Kiên trì sử dụng trong 3 tuần để nhận được hiệu quả. Xem thêm: Các loại hoa quả phòng chống bệnh ung thư hiệu quả
Giảm sưng đau, xuất huyết
Trái bần có vị chua, tính mát nên có tác dụng tiêu viêm, giảm đau rất tốt. Bạn có thể điều trị bong gân bằng cách dùng lá và trái bần non dầm nhuyễn sau đó đắp vào vùng bị bong gân, kiên trì thực hiện trong vòng từ 4 đến 5 ngày là khỏi. Ở Ấn Độ, người ta dùng dịch quả bần lên men làm thuốc ngăn chặn của chứng xuất huyết.
Ngoài trái bần thì các bộ phận khác của cây như lá, rễ cũng mang nhiều công dụng tốt:
- Lá bần: Ta dùng lá giã ra, thêm tí muối, làm thuốc đắp tốt các vết thương giập và vết thương nhẹ. Ở Malaysia, người ta giã lá lẫn với cơm làm thuốc đắp chữa bí tiểu tiện.
- Rễ trái bần thường sử dụng làm nút chai lọ.
Tổng hợp những món ngon từ trái bần
Trái bần nấu canh chua
- Chuẩn bị nguyên liệu:
- 1 – 2 con cá lóc to (hoặc có thể mua cá bông lau)
- 5 – 7 trái bần chín
- Hành khô, tỏi băm nhỏ
- Hành lá thái khúc
- Ít nấm rơm
- 1 – 2 quả cà chua bổ múi cau
- Gia vị: mắm, muối, tiêu
Cách làm:
Cá lóc hoặc cá bông lau làm sạch, cắt thành từng khúc vừa ăn dày chừng 2- 3 cm. Ướp cá với một chút muối, tiêu, hành tỏi băm nhỏ và 2 thìa nước mắm, nửa thìa nước hàng cho thấm.
Sau khi ướp cá 20 phút thì bắc nồi cá lên bếp, đun đến khi sôi thì hạ lửa liu riu.
Trái bần chín gọt bỏ vỏ dầm vào nước ấm, lọc bỏ hạt chỉ lấy nước cốt rồi rưới vào nồi cá kho. Nếu thích có thể thêm vài cây nấm rơm, cà chua cắt múi cau hoặc vài lát bần xanh.
Đun cá chừng 30 phút cho đến khi cạn nước, miếng cá săn lại thì nhắc xuống cho thêm tiêu, hành lá xắt khúc.
Mứt trái bần
Trái bần được làm sạch trước khi nghiền thành bột, rồi người ta dùng bột trái bần để nấu với đường phèn tạo thành mứt bần. Loại mứt này vẫn giữ được vị chua chua và hương thơm đặc trưng của trái bần, quyện lẫn với vị ngọt thanh của đường phèn.
Trái bần chấm muối ớt, chấm mắm
Không chỉ đem đi chế biến, trái bần chua còn dùng để ăn sống chấm kèm với các loại mắm như: mắm cá sặc, mắm rô, mắm lóc, mắm tép… hoặc với muối ớt. Cái vị chua, chát của bần quyện với vị mặn nồng của các loại mắm cá đồng, thêm ít lát ớt để có vị cay tạo nên hương vị đặc trưng, khó mà tìm thấy được ở các loại trái ăn kèm khác.
Trái bần dầm mắm chấm rau củ luộc
Món bần dầm mắm kích thích vị giác. Trái bần dầm mắm phải là trái chín dầm chung với nước mắm, thêm ớt, đường… Vị chua của trái bần không ngắt như me và hắt như chanh mà nó có vị chua thanh nhẹ. Dùng chấm rau muống hay đọt rau lang luộc rất bắt cơm.
Bà bầu ăn trái bần được không?
Trái bần là loại quả lành tính, lại có vị chua nên các bà bầu trong giai đoạn thai nghén ăn có thể làm giảm cơn ốm nghén rất tốt, ăn bần cũng giúp bà bầu giảm nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ khá tốt. Tuy nhiên trong giai đoạn mang thai, cơ thể bà bầu thường khá nhạy cảm, do đó bạn chỉ nên ăn 2 lần trái bần/tuần. Nếu đang gặp các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe thì bạn cần gọi điện đến bác sỹ để được tư vấn hơn về việc có nên ăn quả bần hay không cũng như để hiểu rõ hơn về việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học giúp mẹ và bé khỏe mạnh.
Bài viết trên đây đã giúp bạn tìm hiểu các thông tin liên quan đến trái bần: các loại bần, cách ăn, tác dụng, món ngon từ trái bần, thành phần dinh dưỡng trong trái bần. Nếu ai chưa được thưởng thức loại quả này thì nếu có dịp đừng quên mua về ăn chấm muối ớt hoặc nấu canh chua để cảm nhận hương vị thanh mát, chua chua của loại quả dân dã này nhé!
Mời bạn tham khảo:
